Anticonceptie
Iedereen is bij ons van harte welkom voor een anticonceptieconsult, ook wanneer je nog nooit zwanger bent geweest en/of niet bij ons bekend bent.
Je hebt hiervoor geen verwijzing van de huisarts nodig.
Tijdens het consult zullen we samen een aantal onderwerpen bespreken om zo tot de juiste vorm van anticonceptie te komen.
Desgewenst kunnen we je een recept meegeven en zo nodig een plaatsingsafspraak inplannen.
Ben je bevallen? Dan zullen wij bij de afsluiting van de kraamweek of tijdens de nacontrole automatisch al de anticonceptie uitvoerig met je bespreken.
Dit is onderdeel van de zorg die bij de zwangerschap hoort.
Om tot de juiste keuze voor een anticonceptiemiddel te komen heb je informatie nodig. Er zijn verschillende voor- en nadelen bij de middelen, deze kunnen per persoon verschillen. In het anticonceptieconsult zetten wij deze punten samen met jou op een rijtje om zo tot een goede en veiligste optie te komen. Dit kan zowel telefonisch of tijdens een consult bij ons op de praktijk.
Ook bespreken we je voorkeur in gebruik, het wel of niet willen gebruiken van hormonen, de voor- en nadelen voor jou en een eventuele kinderwens voor de toekomst. Mocht je medicijnen gebruiken, neem deze dan altijd even mee.
Nadat je een keuze hebt gemaakt dan zullen wij een recept uitschrijven en (zo nodig) een plaatsingsafspraak met je inplannen (bij een spiraal of Implanon).
Verschillende vormen van Anticonceptie
Anticonceptie bij borstvoeding
Wanneer je borstvoeding geeft dan zijn er een aantal anticonceptie mogelijkheden die worden afgeraden. Alle combinatiepreparaten (dus oestrogeen en progestageen samen) worden afgeraden, omdat de oestrogenen overgaan via de melk naar de baby en het de melkproductie kan verminderen. Hiermee vallen de combinatiepil, de anticonceptiering en de anticonceptiepleister dus af tijdens de borstvoedingsperiode.
Anticonceptiemiddelen met alleen progestageen zijn wel veilig in gebruik met borstvoeding. Hieronder vallen de minipil (Cerazette, ook wel de borstvoedingspil genoemd), het implantatiestaafje, het hormoonspiraal en de prikpil. Ook alle anticonceptiemethode zonder hormonen zijn veilig in gebruik bij borstvoeding, zoals het koperspiraal of condooms.
Spiraal plaatsen
Je hebt na het anticonceptieconsult of bij de nacontrole een keuze gemaakt voor de spiraal. Met het recept wat je van ons krijgt kun je het spiraal ophalen bij je eigen apotheek. Let op, deze moet in de meeste gevallen zelf betaald worden. Check voor de zekerheid even je aanvullende verzekering.
Mocht je zonder medische reden doorverwezen zijn naar de gynaecoloog (dus alleen omdat de huisarts zelf geen spiralen plaatst), kan het zijn dat je eigen risico eerst (volledig) wordt gebruikt als je naar het ziekenhuis gaat voor plaatsing. Dit heb je bij ons niet. Wij rekenen hetzelfde tarief als de huisarts.
Je neemt plaats op de onderzoeksbank, met je benen in de beensteunen. Je krijgt een laken over je onderbuik en benen heen.
De verloskundige zal voorzichtig een speculum (eendenbek) inbrengen. Wij werken alleen met vrouwvriendelijke specula. Deze is gemaakt van transparant kunststof, waardoor hij niet heel koud aan zal voelen. Er zijn verschillende maten specula, we gebruiken de maat die het beste bij jou past. De baarmoedermond wordt in beeld gebracht en zal zo nodig gereinigd worden met een gaasje om zo goed mogelijk zicht te hebben.
Hierna wordt de baarmoedermond met een klemmetje beetgepakt, dit kan soms gevoelig/pijnlijk zijn. Dit moet gedaan worden om de baarmoeder in een rechte positie te krijgen, zodat de spiraal ingebracht kan worden. Om de baarmoeder in die rechte positie te krijgen, wordt er licht getrokken aan de baarmoedermond. Dit kun je als menstruatiepijn ervaren in je onderbuik.
De baarmoederhals wordt met dunne staafjes opgemeten, waarna de spiraal met de inbrenghuls wordt ingebracht. Na het inbrengen wordt de huls teruggetrokken en de touwtjes worden afgeknipt. De tang en de eendenbek worden weggenomen en het plaatsen is klaar. Direct na het plaatsen kijken we met de vaginale echo om de locatie van de spiraal te checken.
Doordat de baarmoedermond wordt vastgepakt met een tang ontstaat er een klein wondje waaruit je iets kunt vloeien. Je krijgt na de plaatsing van ons een maandverband. In de eerste dagen na de plaatsing kun je hierdoor dus nog wat vloeien en adviseren wij om de eerste week geen tampons te gebruiken.
Het is zeer van belang om een zwangerschap uit te sluiten alvorens een spiraal wordt geplaatst.
Je kunt ervoor kiezen om de spiraal te laten plaatsen in de eerste 7 dagen van je menstruatie, dan is er zeker geen zwangerschap en heeft het als voordeel dat de baarmoedermond iets geopend staat. Bij dames die (nog) nooit bevallen zijn of al meer dan een jaar geleden bevallen zijn plannen wij standaard de plaatsing tijdens de menstruatie.
Wanneer je komt voor een spiraalplaatsing buiten je menstruatie om en er kan een mogelijkheid zijn van een (ongeplande) zwangerschap dan raden we je aan om een volgende menstruatie af te wachten of 3 weken na het onveilig vrijen een zwangerschapstest te doen. Vrij dus altijd veilig totdat je spiraal is geplaatst!
Na een zwangerschap plaatsen we de spiraal minimaal 8 weken na de geboorte. Heb je een keizersnede gehad of geef je nog borstvoeding, dan plaatsen wij pas vanaf 10 weken na de bevalling.
Wanneer je een SOA hebt op het moment van het plaatsen van een spiraal, dan kunnen deze bacteriën/virussen samen met de spiraal de baarmoeder binnen gebracht worden, met ernstige gevolgen van dien. Daarom is het erg belangrijk om een SOA uit te sluiten. Heb je het risico gelopen op een SOA het afgelopen jaar of heb je klachten die erbij zouden kunnen passen, dan is het van belang om eerst een SOA uit te sluiten alvorens de spiraal geplaatst wordt.
Een SOA-test kun je uit laten voeren via:
- je huisarts;
- sense.info (tot 25 jaar);
- thuistesten, via www.soapoli-online.nl is het meest betrouwbaar.
Het plaatsen van een spiraaltje kan kortdurend een krampende pijn onder in de buik geven, vergelijkbaar met een menstruatie. Dit komt doordat de baarmoeder in rechte positie wordt gebracht, wat gedaan wordt door met een tang de baarmoedermond vast te pakken en er licht aan te trekken. Deze pijn gaat meestal binnen een paar minuten weer weg. Soms kun je de eerste 24 uur na de plaatsing soms nog wat (menstruatie-achtige) krampen ervaren.
We raden je aan om een uur voor het plaatsen 2 tabletten Aleve Feminax of ibuprofen 400 mg in te nemen, mocht je hier niet tegen kunnen of borstvoeding geven dan kun je paracetamol 1000 mg nemen. Kun je moeizaam tabletten innemen dan kun je ook een paracetamol zetpil van 1000 mg nemen. Dit kan eventuele pijn of krampen verminderen.
Soms komt het voor dat je een beetje duizelig bent tijdens/na het plaatsen. We zullen je voorzichtig omhoog helpen. Blijf dan nog even een half uurtje op de praktijk zitten, alvorens je naar huis gaat. Ook is het fijn om dan iemand met je mee te hebben als begeleiding, dit adviseren wij altijd bij dames die nog nooit bevallen zijn.
De pijnstilling werkt ongeveer 4-6 uur, mocht je na die tijd hevige pijn krijgen die niet met nieuwe pijnstilling te onderdrukken is, neem dan contact met ons op. Heb je een gevoelige buik als menstruatiepijn dan mag je nogmaals paracetamol of ibuprofen innemen. Deze klachten zullen binnen 48 uur verminderen.
Na het plaatsen kun je wat bloedverlies hebben. Dit komt van de baarmoedermond af. Ook gaat de baarmoeder reageren op de spiraal en de hormonen die ervan worden afgegeven (bij een hormoonspiraal). Hierdoor kun je in de eerste weken tot ongeveer 3-6 maanden regelmatig doorbraakbloedingen hebben, ook wel spotting genoemd. Het baarmoederslijmvlies past zich aan de nieuwe situatie aan.
Na 3-6 maanden is het lichaam gewend en kun je merken dat de menstruaties lichter worden en in de loop van tijd misschien zelfs wegblijven als je een hormoonspiraal gebruikt. Het volledig wegblijven van de menstruatie is geen garantie, dit is per persoon afhankelijk. Bij een koperspiraal kun je de eerste maanden een iets ruimere menstruatie hebben, de meeste vrouwen krijgen na die tijd weer hun natuurlijke cyclus terug.
Vrouwen die een spiraal hebben, kunnen iets meer last van een vaginale afscheiding (witte vloed). Deze afscheiding kan direct na de plaatsing ontstaan en enkele weken aanhouden. Dit is normaal en kan geen kwaad.
Een koperspiraal is direct na plaatsen betrouwbaar als anticonceptie.
Als de hormoonspiraal tijdens de menstruatie of binnen 7 dagen na het begin van de menstruatie wordt ingebracht, ben je ook direct na het inbrengen beschermd tegen zwangerschap. Als de hormoonspiraal niet tijdens de menstruatie is ingebracht, moet je de eerste 7 dagen na het inbrengen aanvullende anticonceptie (bijvoorbeeld een condoom) gebruiken.
De hormoonspiraal Mirena kan 8 jaar (Kyleena 5 jaar) blijven zitten en de koperspiraal T-Safe 10 jaar.
Bij het verwijderen van een spiraal kan eventueel direct een nieuwe geplaatst worden.
Wanneer de spiraal verwijderd wordt, ben je direct weer vruchtbaar.
Na het inbrengen van een spiraal is er een hele kleine kans dat het spiraal niet goed blijft zitten. Dit komt het meeste voor bij de 1e menstruatie na het plaatsen of bij heel heftige menstruaties. Dit zien we voornamelijk bij de koperspiralen in de eerste 3 menstruaties. Zes weken na de plaatsing is er daarom nog een controle consult op de praktijk als je een koperspiraal hebt laten plaatsen, of na je eerste menstruatie na het plaatsen. Hierbij zal er een echo gemaakt worden om de plek van de spiraal te controleren. Wanneer dit goed is, is er geen medische controle meer nodig. Mocht je een koperspiraal hebben en je hebt nog geen menstruatie gehad na de plaatsing dan is het verstandig de controleafspraak te verzetten tot na de 1e menstruatie.
Aan het einde van het plaatsingsconsult krijg je de controleafspraak direct mee en de bijsluiter van de spiraal met daarop de plaatsingsdatum.
Zelf kun je ook controleren of het spiraal goed zit. Doe dit bij voorkeur na de menstruatie. Als je je wijsvinger diep in de vagina steekt, kun je met je vingertop de baarmoedermond voelen. Eventueel kun je gehurkt gaan zitten. Als je heel goed voelt, kun je de draadjes van het spiraal voelen. Als je een hard stukje in de baarmoedermond voelt, dan bestaat de mogelijkheid dat dit het pootje van de spiraal is. De spiraal zit dan mogelijk niet goed in de baarmoeder en beschermt niet meer tegen een zwangerschap. Als dit het geval is, maakt dan een controleafspraak bij ons. Zorg ervoor dat je in de tussentijd een condoom gebruikt tijdens het vrijen om een zwangerschap te voorkomen.
Je kunt ervoor kiezen om de zelfcontrole wel of niet te doen. Het is niet noodzakelijk en draagt niet bij aan een verhoogde bescherming.
In de volgende gevallen is het verstandig contact met ons op te nemen (06-52691350):
- Als je koorts (38,5 of hoger) krijgt in de eerste 3 weken na het plaatsen van de spiraal en/of aanhoudende buikpijn, soms i.c.m. sterk ruikende afscheiding.
- Als je last krijgt van hevig bloedverlies.
- Als je het steeltje van de spiraal kunt voelen.
- Bij twijfel of vragen.
Tarieven
De meeste verzekeraars vergoeden de kosten rondom de plaatsing/verwijdering van anticonceptie door verloskundigen. Het is per verzekeraar verschillend of de vergoeding vanuit het eigen risico of vanuit de basisverzekering wordt vergoed. Dit is terug te vinden op de website van uw verzekering. Wij houden hetzelfde tarief aan als de huisartsen voor het plaatsen en verwijderen. Wanneer je een spiraal laat plaatsen bij de gynaecoloog wees er dan van bewust dat deze kosten vele malen hoger zijn en altijd eerst je eigen bijdrage wordt gebruikt.
Mocht je een verzekering hebben die niet vergoed, dan krijg je van ons een factuur mee voor de gemaakte kosten die je zelf contant, per pin of per overboeking moet betalen aan ons na afloop van het consult. Probeer daarna alsnog bij je verzekering het in te dienen.
Vergoeding door de verzekeraar
Of de spiraal zelf en de plaatsing ervan wordt vergoed door jouw verzekeraar, is o.a. afhankelijk van je leeftijd en waar je het spiraaltje laat plaatsen.
- Voor vrouwen onder de 18 jaar worden zowel het spiraaltje zelf als de plaatsing ervan vanuit de basisverzekering vergoed.
- Voor vrouwen tussen 18 en 21 jaar worden zowel het spiraaltje als de plaatsing ervan vanuit de basisverzekering vergoed. De kosten van het spiraaltje zelf worden wel ingehouden op het eigen risico.
- 21 jaar en ouder:
- Via huisarts: Plaatsing: kosten worden vergoed uit de basisverzekering. Spiraaltje: is voor eigen rekening, tenzij je aanvullend verzekerd bent voor anticonceptie.
- Via de verloskundige: Plaatsing: kosten worden vaak vergoed. In enkele gevallen worden deze kosten verrekend met het eigen risico. Vraag na bij je zorgverzekeraar wat wel en niet vergoed wordt. Spiraaltje: is voor eigen rekening, tenzij je aanvullend verzekerd bent voor anticonceptie.
- Via de gynaecoloog: De plaatsing inclusief spiraaltje wordt vergoed. Het wordt echter wel verrekend met het eigen risico. (385 euro verplicht eigen risico 2024). De kosten voor een behandeling verschillen per ziekenhuis.
terecht, dit kan dan telefonisch.